کد مطلب:49926 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » قرآن

آيا ذوالقرنين پيامبر بوده و منظور از حركت ايشان به سمت شرق و غرب چيست؟

الف) در پيامبر بودن ذوالقرنين اختلاف است. بسياري از روايات رسيده از معصومين(ع) دلالت دارد بر اين كه او پيامبر نبود؛ بلكه بنده صالحي از بندگان خدا و حجت او بر مردم بوده است. از مجموع آيات قرآن كريم در مورد ذوالقرنين هم استفاده مي شود كه او صاحب مقاماتي بوده است. (ر.ك: تفسير نورالثقلين، ج 3، ص 294). ب) هدف ذوالقرنين از لشكركشي، كشورگشايي نبوده است؛ بلكه هدف او دعوت به توحيد و مبارزه با شرك و دفاع از مظلومين بوده است. اين مطلب از آيات قرآن به روشني استفاده مي شود. در آيه 88 سوره «كهف» به نقل از ذوالقرنين آمده است: «و اما كساني كه ستم كرده اند آنها را مجازات خواهيم كرد و سپس به سوي پروردگارشان بازمي گردند و خدا آنان را مجازات شديدي خواهد نمود؛ اما كسي كه ايمان بياورد و عمل صالح انجام دهد پاداش نيكو خواهد ديد». در آيات 92 تا 98 همين سوره ذوالقرنين در جواب مردي كه از قوم يأجوج و مأجوج به ستوه آمده بودند و مي گويند ما هزينه اي براي تو قرار دهيم كه ميان ما و آنها سدّي ايجاد كني، مي گويد: «آنچه را خدا در اختيار من گذاشته، بهتر است [از آنچه شما پيشنهاد مي كنيد ]مرا با نيرويي ياري كنيد تا ميان شما و آنها سد محكمي ايجاد كنم». از اين آيات بي اعتنايي ذوالقرنين به ماديات و تكيه او به قدرت الهي استفاده مي شود. ج) در اين كه ذوالقرنين از نظر تاريخي چه كسي بوده است و بر كدام يك از مردان معروف تاريخ منطبق مي شود، ديدگاه هاي مختلفي وجود دارد: 1- برخي معتقدند او كسي جز اسكندر مقدوني نيست؛ 2- جمعي معتقدند يكي از پادشاهان يمن بوده است؛ 3- جديدترين ديدگاه اين است كه همان كورش كبير پادشاه هخامنشي است. در تفسير «نمونه» همين نظريه تأييد شده است. (تفسير نمونه، جلد 12، ص 542) مرحوم علامه طباطبائي در تفسير «الميزان» اين ديدگاه را از ساير نظريات منطبق تر بر آيات مي داند. در اين باره نظر قطعي نداده است.